Một góc xưởng sản xuất bột giấy, vàng mã Khánh Nam.

18 năm hoạt động chui

Theo tìm hiểu, cơ sở sản xuất bột giấy của Công ty TNHH Khánh Nam (DN Khánh Nam) tiền thân là xưởng sản xuất bột giấy do bà Trần Thị Kim Thủy làm chủ, hoạt động từ năm 2004 trên khu đất 7.616m2 của Ban quản lý rừng phòng hộ sông Chàng. Ngày 1/4/2013, bà Thủy chuyển nhượng nhà xưởng cho DN Khánh Nam. Sau đó, doanh nghiệp (DN) này đã đầu tư 2 dây chuyền sản xuất vàng mã và hoạt động từ năm 2014 đến nay.

Đáng chú ý, từ khi bà Thủy xây dựng nhà xưởng và hoạt động vào năm 2004, cơ sở này không có bất kỳ hồ sơ, thủ tục nào theo quy định của pháp luật. Cụ thể là chưa có hồ sơ thuê đất, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa có giấy phép xây dựng, chưa có đánh giá tác động và bảo vệ môi trường…

Được biết, vào năm 2014, UBND huyện Như Xuân đã kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực xây dựng, đầu tư, bảo vệ môi trường đối với DN Khánh Nam với số tiền 40,5 triệu đồng; trong đó, yêu cầu DN này tạm dừng hoạt động sản xuất để hoàn chỉnh hồ sơ về đất đai, môi trường theo quy định. Tháng 4/2018, Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) tỉnh Thanh Hóa kiểm tra và phát hiện DN Khánh Nam vẫn hoạt động trái phép; tiếp đó, UBND huyện Như Xuân đã tổ chức kiểm tra và quyết định đình chỉ hoạt động sản xuất bột giấy đối với DN này. Song, từ năm 2018-2020, doanh nghiệp này vẫn lén lút hoạt động.

Đại diện chính quyền xã Hóa Quỳ thừa nhận: Trong suốt thời gian dài, UBND xã chưa thực sự sát sao, kiên quyết, có phần lơ là trong việc giám sát hoạt động sản xuất đối với DN Khánh Nam theo yêu cầu của Chủ tịch UBND huyện Như Xuân dẫn đến việc DN hoạt động sản xuất (không sản xuất liên tục) nhưng chưa kịp thời ngăn chặn, xử lý.

Ngày 10/12/2020, Sở TNMT Thanh Hóa đã đi kiểm tra thực địa và phát hiện DN Khánh Nam vẫn tiếp tục hoạt động “chui”. Sau đó, đơn vị này yêu cầu DN phải dừng ngay hoạt động ngâm ủ, sản xuất giấy vàng mã kể từ ngày nêu trên. Trường hợp có nhu cầu được tiếp tục hoạt động, DN phải hoàn chỉnh đầy đủ các thủ tục hồ sơ thuê đất, đánh giá tác động môi trường, đầu tư đầy đủ các công trình xử lý chất thải và phải được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, cấp giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường theo qui định.

Nhưng đến thời điểm này (tháng 4/2022), DN vẫn hoạt động trái phép, chưa hoàn thiện bất kỳ một loại hồ sơ, thủ tục nào.

“Đầu độc” sông Quyền

Ngày 14/4, người dân thôn Thanh Sơn (xã Thanh Hòa, huyện Như Xuân) phát hiện dòng sông Quyền đổi màu đen, bốc mùi hôi thối và có rất nhiều cá tự nhiên chết bất thường. Sau khi phát hiện sự việc, người dân đã báo lên UBND xã và cơ quan chức năng để kiểm tra, xử lý.

Qua xác minh, UBND xã Hóa Quỳ và Phòng TNMT, UBND huyện Như Xuân đã xác định: Xưởng sản xuất bột giấy và vàng mã của DN Khánh Nam đã lắp đặt đường ống ra sát sông Quyền để xả thải. Ngành chức năng đã lập biên bản yêu cầu DN Khánh Nam dừng mọi hoạt động để khắc phục các vấn đề về môi trường.

Ghi nhận tại khu vực xả thải của DN Khánh Nam, các bể nước thải đang trong quá trình xây dựng. Theo quan sát, nơi này có 3 bể chứa chính và nhiều bể chứa phụ. Tại các bể, nước thải có nhiều màu, từ hồng, cam, vàng, tím, đen. Tại bể chứa cuối cùng, mực nước trên 2m, có màu đen, sủi bọt, nồng nặc mùi hóa chất. Quanh bể chứa, có hiện tượng nước thải bị rò rỉ.

Ông Lê Phúc Hải – Chủ tịch UBND xã Hóa Quỳ cho biết: UBND xã đã đi kiểm tra và phát hiện hành vi xả thải của xưởng sản xuất giấy thuộc DN Khánh Nam. “Ít nhất đã có 2 lần DN Khánh Nam xả thải ra sông Quyền. Trong những năm qua, ngành chức năng từ huyện tới tỉnh đã nhiều lần kiểm tra, xử phạt về hoạt động chui và xả thải của DN này. Vừa rồi, UBND xã đã nhận tin báo và nhanh chóng kiểm tra, xác định rõ hành vi của DN Khánh Nam sau đó tiến hành lập biên bản yêu cầu DN dừng hoạt động” – ông Hải thông tin.

Trao đổi với phóng viên, ông Lê Đức Đồng – Phó Trưởng Phòng TNMT, UBND huyện Như Xuân cho biết: Việc DN Khánh Nam hoạt động trái phép, xả thải ra môi trường trong suốt nhiều năm qua là có. Ông Đồng nhấn mạnh: “Nhận được tin báo của người dân, Phòng đã về kiểm tra và bắt quả tang hành vi xả thải của DN, cùng với đó là việc DN tự ý xây lắp hệ thống xả thải ra ngoài môi trường. Với 2 lỗi trên, Phòng cũng đã tham mưu để Chủ tịch UBND huyện ra quyết định xử phạt DN này 50 triệu đồng. Hiện tại, huyện đã yêu cầu DN tạm dừng hoạt động để khắc phục vi phạm cũng như hoàn thiện đầy đủ thủ tục, hồ sơ mới được làm trở lại.