Bóng dáng các “siêu cá mập” đằng sau quỹ tỷ USD lớn nhất thị trường chứng khoán Việt Nam: Từ Bill Gates, Warren Buffett đến “đế chế” nội thất IKEA

Nhắc đến các “cá mập” trên sàn chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư chắc chắn không thể bỏ qua cái tên Vietnam Enterprise Investments Limited (VEIL) của Dragon Capital. Quỹ ngoại này hiện có quy mô lớn nhất thị trường với giá trị tài sản ròng (NAV) lên đến gần 2 tỷ USD cùng một loạt khoản đầu tư vào các doanh nghiệp tỷ USD “đình đám” như Thế Giới Di Động, Vinhomes, Hòa Phát, FPT, Vietcombank, VPBank, Techcombank, ACB…

Thế nhưng, không phải ai cũng biết đằng sau VEIL còn có bóng dáng của “siêu cá mập” là các tỷ phú USD nằm trong top những người giàu nhất thế giới. Thời điểm 30/6/2022, quỹ ngoại này chỉ có đúng 2 cổ đông nắm giữ trên 10% cổ phần là Inter Fund Management S.A. và Bill & Melinda Gates Foundation.

Bill & Melinda Gates Foundation (BMGF) là một tổ chức từ thiện, được góp vốn bởi Bill Gates, người sáng lập tập đoàn Microsoft và bà Melinda Gates. Thành lập từ năm 2000, BMGF hiện đã trở thành một trong những quỹ tư nhân lớn nhất thế giới với tổng tài sản lên đến 70 tỷ USD (theo Bloomberg).

Ngoài Bill và Melinda Gates, BMGF từng có một người được ủy thác rất nổi tiếng là nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett. Dù đã rời vị trí trên từ giữa năm ngoái nhưng vị tỷ phú này vẫn tiếp tục chặng đường quyên tặng toàn bộ cổ phần trong Berkshire Hathaway (chiếm hơn 99% tài sản) như cam kết vào năm 2006.

Đến thời điểm hiện tại, tỷ phú Warren Buffett đã góp 35,8 tỷ USD cho BMGF, trong khi tỷ phú Bill và bà Melinda Gates đã góp tổng cộng 39 tỷ USD. Như vậy, ở một góc độ nào đó có thể coi Bill Gates và Warren Buffett là các “siêu cá mập” đứng đằng sau VEIL và đang gián tiếp rót vốn đầu tư vào chứng khoán Việt Nam.

Trong khi đó, Inter Fund Management S.A. (IFM) cũng “không phải dạng vừa” khi là thành viên chuyên đầu tư tài chính của Interogo Holding AG, thuộc Interogo Foundation. Tại thời điểm cuối năm 2021, khoảng 8,9 tỷ Euro được Interogo Foundation đầu tư thông qua các quỹ do IFM quản lý. Quỹ chủ chủ yếu vào các tài sản có tính thanh khoản để đảm bảo các nhu cầu tài chính và nếu cần cũng để hỗ trợ các công ty con.

Đáng chú ý, Interogo Foundation còn sở hữu Inter IKEA Group, công ty mẹ của IKEA, “đế chế” bán lẻ nội thất hùng mạnh nhất thế giới hiện diện tại 50 quốc gia với hơn 300 cửa hàng. Cả Interogo Foundation và IKEA đều có chung người sáng lập là tỷ phú nổi tiếng người Thụy Điển Ingvar Kamprad.

Hành trình đầu tư tại Việt Nam

Trở lại với “lai lịch” của VEIL, quỹ được thành lập từ năm 1995 bởi ông Dominic Scriven và các cộng sự sau khi huy động được 16 triệu USD. Đến năm 2016, VEIL chính thức niêm yết trên sàn giao dịch chính của Sở Giao dịch Chứng khoán London. Quỹ sau đó đã trở thành kênh huy động vốn nổi bật với nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến thị trường Việt Nam nhờ giá trị tổng tài sản quản lý và nguyên tắc tập trung vào các doanh nghiệp đầu ngành có tiềm năng tăng trưởng cao.

Thời điểm 8/9/2022, top 10 cổ phiếu trong danh mục VEIL có giá trị 1,3 tỷ USD (63,54% NAV), tập trung chủ yếu vào nhóm ngân hàng và bất động sản. Dù vậy, khoản đầu tư lớn nhất lại là một cổ phiếu bán lẻ MWG với tỷ trọng 11,78%. Theo sau lần lượt là VPB (11,41%), ACB (10,54%), HPG (6%), VHM (4,69%),…

Một năm trước khi thành lập VEIL, Dragon Capital đã được ra mắt và trở thành nhà quản lý quỹ đầu tiên tại thị trường chứng khoán Việt Nam. Nhà sáng lập Dominic Scriven cũng đã đến Việt Nam từ năm 1991 để bắt đầu hành trình đầu tư. Ông hiện là Chủ tịch của Dragon Capital và là Giám đốc không điều hành tại VEIL. Từ một “startup”, Dragon Capital đã vươn lên trở thành công ty quản lý quỹ có quy mô tài sản quản lý lên đến hơn 6 tỷ USD, đứng đầu tại Việt Nam.

Bên cạnh VEIL, Dragon Capital còn có các quỹ khác như Vietnam Equity (UCITS) Fund – quỹ chuyên đầu tư vào thị trường đại chúng (cổ phiếu niêm yết và chưa niêm yết); hay Vietnam Debt Fund SPC – quỹ thu nhập cố định chuyên dụng tập trung vào thị trường nợ nội tệ của Việt Nam.

Ngoài ra, Dragon Capital còn ra mắt các sản phẩm quỹ nội địa cho nhà đầu tư như DCDS, DCBC, DCBF, DCIP,… và 3 ETF gồm DCVFM VN30, DCVFM VNDIAMOND và DCVFM VNMIDCAP.